Wij zijn Molenlanden. Geen woorden maar daden. Wij zijn de beste!

Bijdrage kadernota, Berend Buddingh’

Voorzitter,

Het wordt ongetwijfeld een rustige avond. Normaal gesproken beleven we tijdens de behandeling van de kadernota het hoogtepunt van het politieke jaar. Nu heeft deze kadernota zelfs geen titel! Daar had toch best kunnen staan: Wij zijn Molenlanden! Wij zijn de beste! Want ja, Wij zijn Molenlanden. Verbonden en veerkrachtig dat was de titel van het coalitieprogramma, dus een eenvoudige Amsterdamse variant had velen van ons aangesproken. Overigens zou ik zelf de voorkeur hebben voor Wij zijn Molenlanden, geen woorden maar daden. Want zo’n gemeente willen wij natuurlijk ook zijn. Niet lullen maar poetsen en het beste voor onze inwoners. Molenlanden haalt het beste naar boven uit Ajax en Feijenoord. Wij zijn Molenlanden. Geen woorden maar daden. Wij zijn de beste!

En dat mogen we best eens wat vaker zeggen. We mogen trots zijn op ons zelf. Trots op deze gemeente. Trots op de inwoners. Trots op wat ons bindt. En trots op onze politieke cultuur. Want in een verdeeld Nederland, waar de extreme flanken de meeste aandacht krijgen, blijven we in Molenlanden en de Molenlandse raad met elkaar in gesprek. Blijven we constructief. Gunnen we elkaar moties of amendementen als dat het beleid beter maakt, als dat onze opvatting scherpt. Wij zijn Molenlanden, wij luisteren naar elkaar, debatteren met elkaar, en komen altijd weer verder met elkaar. En dat geldt ook voor onze samenleving. En laten we waakzaam blijven met elkaar op dit grote goed.

Zo kwam ik afgelopen zaterdag een bezorgde inwoonster tegen op de jaarmarkt in Hoornaar. Op de vraag of er nog wat te wensen was, was ze duidelijk en glashelder: geen coronaregels meer. Dat zou nooit meer mogen. Ik hoop dat ze er inderdaad nooit meer komen, maar niet omdat we het niet zouden willen, maar omdat er geen corona meer is. We verschilden duidelijk van mening. En mevrouw zei dat ze ook geen Doe mee!-stemmer was, maar wilde wel met mij in gesprek, omdat ze eindelijk weer in gesprek kon. Want dat was volgens haar de oorzaak van de verharding in de samenleving: we hadden elkaar 2 jaar niet meer gezien, niet meer gesproken, alleen nog maar vanachter een scherm. Mevrouw en ondergetekende waren het over weinig zaken eens, maar we vonden elkaar in het gesprek. Respect voor elkaar. Het is de politiek zoals Doe mee! het altijd al voor zich ziet. Dichtbij de mensen, altijd in gesprek, altijd eerlijk, altijd duidelijk, zonder valse hoop, maar met respect. En uiteindelijk doe je het om het voor iedereen een stukje beter te maken. Niet vanuit een grootse en meeslepende visie, niet vanuit een liberaal, sociaal-democratisch of christelijk wereldbeeld, maar gewoon vanuit de mensen, vanuit onze dorpen en die ene stad. Dat valt niet altijd mee, dat gaat niet vanzelf en dat is hard werken. Maar dat is waar politiek om draait. Dag in dag uit, week na week, jaar na jaar. Blijf in gesprek met elkaar.

Het is de politiek zoals Doe mee! het altijd al voor zich ziet. Dichtbij de mensen, altijd in gesprek, altijd eerlijk, altijd duidelijk, zonder valse hoop, maar met respect. En uiteindelijk doe je het om het voor iedereen een stukje beter te maken.

En dan helpt het niet als de gemeente waar je zo trots op wilt zijn en trots op bent, als die gemeente af en toe en af en toe te vaak, zo beroerd communiceert. Want voorzitter, we willen een benaderbare en bereikbare gemeente zijn en we gaan ons daarin continu verbeteren, schrijft u in het begin van deze kadernota, maar het woord communicatie komt in deze kadernota niet voor. En we geven er ook geen euro aan uit. Bij het hoofdstuk Bestuur en ondersteuning (paragraaf 0.0, hoe symbolisch wil je het hebben, er zit geen pit in, geen alcohol, kraak nog smaak), gaan we geld uitgeven aan digitalisering en ICT en niks, nada, noppes aan communicatie. En de inwoner gilt het uit en hoort en ziet niks van de gemeente. Je kunt de beste gemeente van de regio zijn, maar als je inwoners het niet zien, moet je er wat aan doen. Wanneer gaat dit college daar wat aan doen? Wanneer maken we echt verbinding met de inwoners. En bestaat onze communicatie niet voor een groot deel uit het herstellen van wat er mis ging. De simpelste en meest directe vorm van schriftelijk communiceren lijkt deze gemeente in de ban gedaan te hebben: de brief, de kaart, de flyer. Huis-aan-huis. Het gebeurt niet meer. En welk dorp je ook pakt in deze gemeente, waar ook gewerkt aan de infrastructuur, welke plannen er ook liggen, welke ontwikkeling ook wordt gestart, we communiceren half, minder of niet. En dat is zo jammer. Gemiste kansen-politiek. Kijk naar de afgelopen verkiezingscampagne van bijna alle partijen en zie hoe je je inwoners bereikt: op straat en op papier. Van deur van deur, van straat tot straat.  Doe mee! verwacht in de begroting 2023 de nodige aandacht voor dit onderwerp. En wij verwachten ook een flinke toelichting op stads- en dorpsgericht werken. Want echt, papier is geduldig, maar voor de zinsnede ‘medewerkers kennen de inwoners en zijn betrokken’ is meer nodig dan een goed toetsenbord. Opschrijven is makkelijker dan uitvoeren. Communicatie is ook nu weer cruciaal. U bent aan zet. En wij wachten nog even af.

Voorzitter, collega Asmus heeft ons punt al gemaakt richting Vermogenspositie van onze gemeente. Op pagina 4 gebruikt het college het woord rooskleurig. En op pagina 14 schrijft u dat er geen noodzaak is tot bezuinigen. Rooskleurig en geen noodzaak tot bezuinigen. En er zit nog altijd dezelfde wethouder financiën. En het meest kritische raadslid op financieel gebied is toegetreden tot dit college. Rooskleurig en geen noodzaak tot bezuinigen. U maait het gras voor onze voeten weg. U ontregelt deze raad. Want het is al drie jaar aan Doe mee! om te melden dat u het te somber ziet en het er straks echt goed uit gaat zien bij de begroting. Maar we accepteren het. Tijden veranderen nu eenmaal, dat is duidelijk. Wij kijken uit naar de begroting 2023 en verder. Daarin verwachten we overigens op de volgende punten nog extra inzet:

1. De energietransitie. Elke gemeente en elke inwoner moet dit bovenaan de prioriteitenlijst hebben staan. Ook wij zullen alles op alles moeten zetten om processen te versnellen. Als we de begroting behandelen komende november, staan keihard voor de vraag: “hoe komt Jan Splinter door winter”. Veel truien kopen en betaalbaar je huis verwarmen. Oftewel: de energietransitie is actueler dan ooit!
2. Bibliotheekwerk, want als je constateert dat de laaggeletterdheid niet aan Molenlanden voorbij gaat, zorg dan dat het bibliotheekwerk bereikbaar blijft en zelfs uitgebreid wordt.
3. Stimuleer de cultuur. Zet Molenlanden op de kaart. Stimuleer niet alleen de samenleving, maar neem ook zelf het initiatief. Pak het initiatief voor een kunstmanifestatie op!
4. En kom met een voorstel hoe we onze eigen inwoners voorrang kunnen geven bij woningbouwplannen. Kijk naar meer dan de landelijk wetgeving. Kijk naar het schemergebied. We kunnen Molenlanden niet dichttimmeren, dat willen we ook niet, maar onze eigen inwoners een handje helpen, zouden we toch moeten kunnen.

Voorzitter. Wij zijn Molenlanden. Wij zijn de beste. Geen woorden maar daden. Aan de slag!

Bijdrage van Mariska Asmus, burgerraadslid Doe mee!, tijdens de raadsvergadering van 30 juni jl betreffende de jaarrekening, zomernota en kadernota 2023-2026.

Voorzitter,

Er liggen vanavond 3 documenten voor die hoofdzakelijk financieel van aard zijn.

Allereerst de jaarrekening.
Ik wil beginnen met het college te complimenteren voor de kwaliteit, leesbaarheid en transparantie van de jaarrekening.

Dan financieel inhoudelijk.
Er is een behoorlijk financieel resultaat van ruim 6.7 miljoen. Dit is bijna 6 miljoen voordeliger dan gerapporteerd bij de eindejaarsnota. Hoewel het positief is als  er geld overblijft, was het fijn geweest als dat eerder bekend was geweest. Door het college wordt een voorstel gedaan voor saldo bestemming van dit resultaat. Hier kan Doe-mee! in meegaan. Er wordt voorgesteld het resterende bedrag  zijnde 5.5 miljoen toe te voegen aan de algemene reserve. Ik kom daar later op terug.

(…)

En dan nu het technische deel over de vermogenspositie.

Ik zal dit onderbouwen:

1. De solvabiliteitsratio is 64% van het balanstotaal. Volgens de VNG zou dit altijd boven de 20 % moeten zitten. Vergelijkbare gemeenten, hebben dit percentage op 30% gesteld. Molenlanden wilde dit percentage op 62%  hebben en inmiddels is dit al 64%.
2. Het weerstandsvermogen heeft te maken met de risico’s die je kan inschatten en wegen. De meeste gemeenten hebben een weerstandsratio van 1.5. Tot 2.2 wordt beschouwd als uitstekend. De weerstandsratio van Molenlanden is 5.9! Drie keer meer dus dan wat als uitstekend wordt beschouwd!

Ook de zomernota is weer prima leesbaar. We hebben een positief resultaat van ruim 4 ton dat we gaan toevoegen aan het begrotingsaldo van 813.000.

Tot slot de kadernota.

De kadernota is beleidsarm. Zoals is opgenomen moeten de ambities van het nieuwe college nog verwerkt worden. Dat betekent dat de begroting niet alleen een financiële vertaling van de kadernota zal zijn, maar dat er ook nieuwe zaken zullen worden opgenomen.

In de kadernota zijn de resultaten van de meicirculaire verwerkt en de herverdeling van de algemene uitkering. Zoals u kunt lezen in de kadernota betekent dit dat er financiële voordelen zijn voor:

2023:   van 4,9 miljoen

2024:   van 7,4 miljoen

2025:   van 9,3 miljoen

2026:   van 3,1 miljoen

Omdat het college nog geen duidelijkheid heeft voor de jaren na 2026, en ik hoor dat er momenteel hard over onderhandeld wordt tussen VNG en Den Haag, wordt voorgesteld om van het positieve resultaat van 2024 en 2025 een deel in de reserve te storten. Het college refereert daarbij ook aan eerdere genomen besluiten m.b.t. accommodatiebeleid en het IHP waarbij over de financiën nog door de raad moeten worden besloten.

Voorzitter, collega’s, u heeft het kunnen horen: Molenlanden is een rijke gemeente, en dat is een fijn gevoel. Risico’s kunnen we makkelijk opvangen en investeringen hoeven niet allemaal via de kapitaallasten en exploitatie te worden opgevangen. We hoeven het geld niet over de balk te gooien. Maar….als we de risico’s goed kunnen opvangen, investeringen kunnen doen, is het dan nodig dat we steeds de reserves blijven spekken. Het geld is immers niet van de gemeente, maar van de gemeenschap. 

Bijdrage Berend Buddingh’, tijdens het Informatiedebat Molenlanden naar aanleiding van het advies om te komen tot een coalitie van Doe mee!, SGP, VVD.

“Voorzitter,

Iedereen telt mee. We sluiten niemand uit en we hebben respect en begrip voor elkaar. De regenboogvlag is daarvoor het symbool.

Zo gaven we het aan in de zeven redenen om op Doe mee! te stemmen. Als eerste. Als belangrijkste. Iedereen telt mee. Iedereen is van waarde en iedereen doet mee. En dan volgt de verkiezingsuitslag. Twee partijen winnen fors en winnen een zetel. Doe mee! en de SGP. Samen hebben we de meerderheid. Alle partijen in Molenlanden vinden het logisch dat wij het voortouw nemen in de formatie. De twee winnaars, samen een meerderheid. Iedereen telt mee.

Op het immateriële vlak zijn er grote verschillen tussen Doe mee! en SGP. Over de zondag, de week van respect en de regenboogvlag, over het vloekverbod en het ambtsgebed. Daar hoeven we niet ingewikkeld over te doen. Toch hebben wij en de informateur de indruk en het vertrouwen dat wij daar met de SGP heldere afspraken kunnen maken. We zullen verschillen van mening verschillen over de inhoud, maar we kunnen het wel eens worden over de afspraak.

Voor Doe mee! staat het lokale belang voorop. Wat er in jouw dorp of stad gebeurt, is leidend. Dat kan en zal wisselen per dorp. Sterke overeenkomst tussen alle partijen is de wil tot meer woningbouw in ieder dorp. Daarnaast geldt voor ons de blijvende ondersteuning van verenigingsleven en zwembaden en de vrijheid en ruimte om te doen wat je wil op de dagen die je wil. Rekening houdend met elkaar. Dus dat deze gemeenteraad drie jaar geleden de terrassen sloot op zondagmorgen, was een cruciale fout. Dat moet je namelijk aan het dorp overlaten. De Burgemeester in Bleskensgraaf gaat namelijk helemaal niet op zondag open, ook niet met een terras. Maar de Muizeval in Arkel ziet dat wel als mogelijkheid en passend. Ieder dorp heeft zijn eigen kleuring. En zijn eigen wensen. En we houden rekening met elkaar.

Nogmaals, wij zijn ervan overtuigd dat daarover met de SGP goede afspraken zijn te maken. Dat maakt dat iedereen mee kan doen op zijn of haar wijze. Iedereen doet mee, het zou een mooie titel zijn voor een coalitieakkoord.

Doe mee! kan zich daarom vinden in het advies van de informateur. Wij willen een oprechte poging wagen om een coalitieakkoord te sluiten met SGP en VVD. Een solide meerderheid in de raad, met een buitengewoon goede penningmeester in het College. Want de VVD is niet beloond tijdens de verkiezingen, maar heeft dat wel laten zien. Goede financiële huishouding.

En ja, blijft voor heel wat Doe mee’ers de vraag staan: kun je samenwerken met een partij die op een andere manier naar inwoners, burgers, kijkt. Het is een existentiële vraag die de lokale politiek te boven gaat. Doe mee! is er voor de mensen. Allemaal. Iedereen telt mee. Dorp voor dorp, straat voor straat, huis aan huis. Dat is waar Doe mee! voor staat, gisteren, vandaag en morgen. Dat zal altijd zo blijven. Iedere inwoner telt voor ons mee.

Voor de formatie stellen wij twee formateurs voor. Eén van Doe mee!, één van de SGP.”

Aansluitend was er direct de vraag waarom Doe mee! een tweede niet-confessionele partij in dit college wilde. Daar hebben we een aantal redenen voor.
1. Deze gemeenteraad heeft een ruime confessionele meerderheid. 16 zetels.
2. Alle partijen hebben aangegeven dat Doe mee! en SGP samen moeten proberen een coalitie te maken. Een coalitie met een degelijke meerderheid.
3. Doe mee! en de SGP staan in de Molenlandse politiek in immateriële zaken het verst uit elkaar.
4. Uitgaand van een drie partijen college vinden wij het vervolgens logisch dat wij een niet-confessionele partij uitnodigen binnen het college. Die geeft ons en onze achterban meer comfort.
5. De VVD biedt met hun wethouderskandidaat een breed gewaardeerde wethouder.
6. Zelf noemen wij dit een coalitie Over rechts.
7. De afgelopen jaren hebben wij allen uitstekend samengewerkt met elkaar met een college met dezelfde signatuur.