Gisterenavond (9 juli 2024) was de raadsvergadering over het plaatsen van grote windturbines. In de commissievergadering daarvoor hadden we al laten wat weten, mede vanwege het missen van draagvlak onder de inwoners, geen voorstander te zijn deze grote windturbines.

Mario de Lijster sprak namens Doe mee! over de energie in de Molenlandse samenleving, over de noodzaak van het behoud van deze energie: “We zien deze energietransitie als een marathon; houd een constante pas die je lang vol kunt houden, behoud de energie in de samenleving, stimuleer inwoners en bedrijven waar nodig en vier de successen”

Houd de energie in de Molenlandse samenleving, behoud het draagvlak!

Hieronder de volledige bijdrage:

Meedoen

Doe mee! gelooft in de kracht van inwoners, verenigingen, bedrijven en instellingen.
Doe mee! ziet het als taak van de lokale overheid om deze krachten te bundelen en te stimuleren, zodat we samen, stap voor stap, tot resultaat komen. Noem het, de Molenlandse aanpak.

We zien dat dat werkt, er zit enorm veel energie in de samenleving die naar buiten komt via veel initiatieven zoals:
• Energie collectief Molenlanden met projecten zon-op-dak in Goudriaan en Nieuw-Lekkerland,
• De pilot smart-grid in Noordeloos
• De Stichting Duurzaam Molenlanden uit Giessenburg met elektrische deelauto’s en advies over zonnepanelen en isoleren.
• Bles 2032; een dorpsinitiatief om samen met inwoners en bedrijven Bleskensgraaf in 2032(!) aardgasvrij te krijgen
• De werkgroep Energie-neutraal van de dorpsraad Hoornaar
• Stichting Boerderij en Erf met advies over de verduurzaming van monumenten
• Graaf-stroom, met zonnestroom postcoderoos
• En natuurlijk de deelnemers aan de werkgroepen bij de windverkenning.

En dat levert meetbaar resultaat op: Naast de 102 TJoules windenergie van de windmolens in Giessenburg leveren we inmiddels volgens de klimaatmonitor in 2023 maar liefst 209TJoule aan zonnestroom. En dan tellen we de energie van de kleine windmolens op onze boerenerven nog niet eens mee.
Volgens de klimaatmonitor leverde Molenlanden in 2022 en 2023 daardoor meer hernieuwbare elektriciteit op dan de ons omringende gemeenten in Zuid-Holland. Maar ook meer dan bv Gouda of Midden-Delfland. Zowel met zon als met wind.

Stap voor stap de finish halen

We zijn dus goed op weg en de Molenlands aanpak lijkt te werken, maar ..we zijn we er nog lang niet. De energietransitie doelen van 2030 en 2050 komen elke dag dichterbij. De weg is dus nog lang. In die zin is de energietransitie te vergelijken met een marathon. Het doel is helder, maar nog ver weg. Je loopt hem stap voor stap en verdeelt je energie over het traject. Loop een constante pas, en als je de man met de hamer bent tegengekomen, probeer dan niet te compenseren met een snelle tussensprint, maar zoek aansluiting bij andere lopers.
En iedereen die de marathon van Rotterdam wel eens heeft gelopen (zoals ons fractielid Naomi Kok) weet: je innerlijke motivatie en de aanmoedigingen van iedereen om je heen, zijn bepalend voor het resultaat.
Zo ziet Doe mee de energietransitie ook: houd een constante pas die je lang vol kunt houden, behoud de energie in de samenleving, stimuleer inwoners en bedrijven waar nodig en vier de successen. Maar besef vooral dat de overheid degene is die de route bepaalt en het parcours aanlegt en dat inwoners en bedrijven de lopers zijn!
Houd dus de energie in de Molenlandse samenleving, behoud het draagvlak!
starten is makkelijk, de finish halen is lastiger.

Vertrouwen

De wethouder zei het ook al in de commissievergadering: het draagvlak, de denkkracht en energie van inwoners en bedrijven is nodig. Ze moeten dan niet alleen de energie hebben, maar ook het vertrouwen hebben dat ze gedurende de hele weg gesteund worden door de overheid. En dan is er een betrouwbare overheid nodig. Een overheid die duidelijk is, gefundeerde keuzes maakt en zich aan afspraken houdt.
We hebben vanuit Doe mee! tijdens de inwonersraadpleging vaak de uitspraak moeten bestrijden dat het “allemaal voor de bühne” is. Dat de overheid toch uiteindelijk haar eigen gang gaat. Wat ons betreft ligt daar dus een taak, niet alleen bij ons, maar ook bij onze partners, zoals provincie en rijk.

Wat betekent dit nu voor het voorliggende voorstel?

Bij de commissievergadering hebben we kunnen horen dat alle fracties van Molenlanden tot dezelfde conclusie gekomen zijn m.b.t. de kernvraag van de windverkenning: Er zijn geen of onvoldoende reële en haalbare alternatieven voor Avelingen gevonden. Beide colleges benoemden S en J dan ook als minst ongeschikt.
Doe mee! staat dan ook achter de conclusie van het college dat de locaties K, L2, M en O niet haalbaar zijn en draagvlak missen. Daaraan hebben we de locatie J-Oost toegevoegd, onder andere omdat deze locatie te dicht bij het gasreductiestation ligt.
En we begrijpen niet waarom het overige deel van J wel geschikt zou zijn. We onderschrijven dat argumenten als “dicht bij afnemers en/of grote infrastructuur” daarbij een rol spelen en dat deze argumenten J dan een minder ongeschikte locatie dan K, L2 en M maken, maar zijn van mening dat de balans toch doorslaat naar “niet realistisch en haalbaar”.
De enig overgebleven locatie is dan S. Geen volledig alternatief, maar wel reel en haalbaar. Daarom kan Doe mee akkoord gaan met het aanwijzen van het deel van S op Molenlands grondgebied als definitieve zoeklocatie.

We zijn er ons van bewust dat er een risico is dat we hiermee het RES 1.0 windbod niet kunnen halen. Hoeveel wij aan dat risico bijdragen weet ik niet, want er is veel veranderd wat onmiddellijk van invloed is op het al dan niet kunnen halen van dat bod:
• Gorinchem zei “nee” tegen plaatsingen van windturbines op Avelingen en A15-oost
• Er waait in Nederland een nieuwe wind met een nieuwe regering
• Defensie wil graag laag over de Alblasserwaard vliegen
• En het Nederlands elftal staat dan toch in de halve finale (dat laatste is dan niet van invloed, maar wordt lekker opgepakt in de media en maar laat wel zien dat meer inzet direct leidt tot doelpunten en dat je dan de hele bevolking ineens weer achter je hebt.)

Dat ontslaat ons er niet van om de lopers die onderweg zijn te blijven motiveren, inspireren en ondersteunen. We blijven daarom open staan voor mogelijkheden om het bod anders in te vullen.

Maar daar gaat het vandaag niet over, vandaag nemen we een besluit over de uitkomsten van de windverkenning. De conclusies zijn wat ons glashelder, het voorliggende besluit niet en daarin staan wij niet alleen.

Wij dienen daarom samen met alle Molenlandse fracties het amendement “Scherp aan de wind” in. Met dit amendement willen we een besluit nemen dat
• recht doet aan de uitkomsten van de windverkenning;
• duidelijk aangeeft dat er naar inwoners wel geluisterd wordt;
• helder is naar onze partners, zonder voorwaarden of voorbehoud;
• de energie in de samenleving houdt.

Lees hieronder de bijdrage van Mario de Lijster in de meningsvormende commissievergadering van donderdag 23 november.

Allereerst wil ik alle betrokkenen bedanken voor de beeldvormende sessies, het onderzoekswerk en de longlist. Het heeft geleid tot een heldere, verifieerbare lijst. Dank daarvoor. Het resultaat dat er nu ligt in de vorm van het inhoudelijke raadsvoorstel is wat ons betreft van een andere orde. We kunnen daarom niet instemmen met het voorstel zoals het er nu ligt.

Onze standpunten zijn namelijk nog steeds:

1. Molenlanden is niet het win(d)gewest van Gorinchem
   Het onderzoek van Arcadis laat zien dat er nog plekken zijn in Gorinchem waar het plaatsen van windturbines mogelijk is. Maar, de inbreng van Gorkum m.b.t. het leveren van de benodigde hoeveelheid windenergie blijft onzeker en daardoor onvoldoende. Er is daarom nog steeds een gerede kans dat Molenlanden vroeg of later alle windmolens moet gaan plaatsen die eerst in Gorinchem voorzien waren. Windmolens die dan ook nog vooral de energiebehoefte van Gorinchem invullen.  Dat is geen samenwerken.
2. Duidelijke, doeltreffende participatie
   De participatie wordt professioneel aangepakt. Daar zijn we blij mee. Maar Doe mee! wil wel heel duidelijk benadrukken dat bij de deelnemers het doel van de participatie glashelder moet zijn, welke randvoorwaarden er zijn en welke onzekerheden. Zo kan de provincie achteraf nog gebieden na participatie uitsluiten, is er nog in een aantal gevallen aanvullend onderzoek nodig en – nog belangrijker – is het helemaal niet duidelijk om hoeveel molens het gaat. Met name die onduidelijkheid over de aantallen is iets dat glashelder moet zijn om een effectieve participatie te hebben.
3. Waarde van het landschap
   Doe mee! kent, net als de andere fracties, de waarde die het open landschap voor onze inwoners heeft. Een  open landschap, onderdeel van het Groene Hart, waarvan de grenzen al vervagen door woningbouw en bedrijventerreinen. Als je daar windturbines wil plaatsen moet je daar wel heel erg goede redenen voor hebben. Zoals maandag een inwoonster nog zei: “ In ons dorp hebben we niks: geen winkel, geen dokter. Helemaal niks. Maar we hebben wel onze ruimte en het uitzicht. Neem ons dat niet af”
   ”Doe mee! wil dan ook voor het onderdeel “landschap” voldoende ruimte in de participatie. Los van wat provincie of rijk wenselijk achten, willen wij de inwoners hierover aan het woord laten.

Naast deze standpunten is er een onderwerp dat alleen in de voetnoot van het raadsvoorstel wordt vermeld en toch een centrale plaats in de discussie verdient; De energiebehoefte van onze inwoners en bedrijven

Dat plaats ons voor een groot dilemma: aan de ene kant de drie genoemde standpunten en aan de andere kant de energiezekerheid voor inwoners en bedrijven in Molenlanden.
Want die energiezekerheid, dat is waarom we dit doen. Het zekerstellen dat we de enorme groei in elektriciteitsvraag (door elektrisch rijden, warmtepompen en elektrificatie van onze bedrijven) duurzaam aankunnen.
Het is al 5 voor 12. Niets doen is geen optie. En afwachten ook niet.
Dus, u merkt dat Doe mee! realiteitszin heeft:  Kunnen we nog wel wachten op Gorinchem?.

De afgelopen dagen is er veel aandacht geweest voor de vreselijke situatie in Israël en de Gazastrook. Veel overheden, bedrijven en inwoners laten vlaggen wapperen om hun medeleven te tonen. En ook dat is inmiddels een eigen onderwerp geworden. De voorpagina in de dagbladen van vandaag gingen over die vlag. Hoe Nederland worstelt met het Gaza conflict. De ene instantie hijst de Israëlische vlag, de ander de vredesvlag en weer een ander de Nederlandse vlag, al dan niet halfstok.

Voor wie laat je die vlag wapperen en wat wil je ermee bereiken? Dat is veelal de vraag die in de media verschillend beantwoord wordt. Wat Doe mee! betreft laat een vlag iedereen zien dat we solidair zijn met de slachtoffers en dat we kiezen voor vrede. Want gelukkig kunnen we in Nederland in vrijheid kiezen welke vlag we willen hijsen. De blauwe vredesvlag met duif drukt dat wat ons betreft prima uit. En vind jij een ander symbool of actie beter? Die keuze is aan jou, zolang hij jouw boodschap maar overbrengt aan de getroffenen in dit vreselijke conflict.

Inwoners en bezoekers van het woon-zorgcomplex De Groene Wei in Giessenburg bedankten Ruud persoonlijk voor zijn inzet om het wandelpad tussen het centrum van Giessenburg en De Groene Wei in Giessenburg te verlichten.

Er lag al een mooi voetpad, waarmee de inwoners van De Groene Wei veilig naar het centrum van Giessenburg konden komen. Alleen was het voetpad na zonsondergang aardedonker en was er zo van die veiligheid geen sprake meer.

De inwoners en bezoekers van De Groene Wei stapten op Ruud af, toen hij met Doe mee! Molenlanden op de zaterdagse markt in Giessenburg stond. Om te vragen wat de mogelijkheden waren om het voetpad te verlichten. Ruud stelde als raadslid van gemeente Molenlanden politieke vragen aan het college en zo kwam het idee om het voetpad te verlichten met lantaarns en zonnecellen.

Inmiddels staan er 2 lantaarns. Het persoonlijke bedankje gaf Ruud weer door aan Gemeente Molenlanden. Zelf bleef er bescheiden bij: “Als je de mogelijkheid hebt om te helpen, dan doe je dat toch gewoon. Dit is waarmee je als raadslid het verschil kunt maken. Het zijn juist de dingen dichtbij huis, die voor inwoners belangrijk zijn. “

Maarten van Helden is de beoogd nieuwe wethouder voor Doe mee! De 57-jarige Arkelaar is nu nog beleidsadviseur bij de provincie Utrecht en burgerraadslid Doe mee! Formeel zal de fractie van Doe mee! hem in september als de opvolger van de vertrokken Johan Quik voordragen.

Fractievoorzitter Joke van de Graaf is blij dat er op korte termijn een goede kandidaat is gevonden. ‘Het afscheid van Johan kwam onverwachts en dan moet je als fractie en partij snel, maar vooral zorgvuldig, weten te schakelen. Voor ons waren er een paar duidelijke uitgangspunten: het moest iemand zijn die bekend is met de politiek-bestuurlijke omgeving en daardoor meteen zou kunnen instappen, uit de eigen gelederen van Doe mee!, woonachtig in onze eigen gemeente en bij voorkeur een vrouw. Tja, dat laatste is om verschillende redenen niet gelukt, maar verder voldoet Maarten aan alle criteria. Wij zijn echt blij met hem. Hij heeft een mooie brede ervaring in de ambtenarij en staat ook lekker met beide benen op de grond. Precies wat we willen zien bij Doe mee! en wat de gemeente nodig heeft. Hij kan meteen aan de slag!’

Voor Maarten van Helden kwam het verzoek als een verrassing. ‘Na het vertrek van Johan dacht ik dat er misschien wel een plek in de fractie vrij kwam, waar ik als burgerraadslid voor in aanmerking zou komen. Maar Joke vroeg wat anders. Voor mij is dit heel bijzonder en maakt het de cirkel rond. Mijn vader was vroeger wethouder in Zeeuws-Vlaanderen, dus ik ken de politiek van huis uit. In mijn werkzame leven heb ik altijd aan de adviserende en beleidsvoorbereidende kant gezeten. Nu kom ik aan de andere kant van de tafel te zitten. Een wethouder en het college van B&W nemen het besluit, maken de uiteindelijke keuze. Ik vind het mooi, om vanuit die rol echt het verschil te maken voor de inwoners van Molenlanden.’

Van Helden kijkt ook uit naar de samenwerking in het college en met de raad. ‘Wat ik er van kan zien zit er een ervaren, gepokt en gemazeld college, met volgens mij ook grote onderlinge collegialiteit. Dat vind ik belangrijk. Samen sta je voor eenzelfde opdracht, het beste doen voor de inwoners. Dan moet je van elkaar op aan kunnen. Maar het allerbelangrijkste is dat ik aan de slag kan gaan voor de inwoners. Niet vanuit het gemeentehuis besturen maar de dorpen en de stad in, inwoners en ondernemers spreken, samen werken aan een nog mooier Molenlanden. Ik heb er ontzettend veel zin in en kijk er naar uit om aan de slag te gaan.

Maarten van Helden is getrouwd met Ayesha Kallan en woont al 30 jaar in Arkel.  Van Helden is ruimtelijk milieukundige en werkt als adviseur bij de provincie Utrecht aan onder meer gezonde leefomgeving, omgevingskwaliteit, klimaat-adaptatie en energietransitie.

De huidige hoogspanningsverbinding van Krimpen aan den IJssel naar Geertruidenberg raakt rond 2030 vol. Daarom moet er een nieuwe verbinding komen tussen Geertruidenberg en Krimpen aan den IJssel of Crayestein. Dit betekent dat er mogelijk een hoogspanningstrace over Molenlanden komt. Er zijn een 10 tal corridors in beeld waarbinnen dit tracé gaat vallen.  Vier daarvan lopen over Molenlanden. Gemeente Molenlanden kan via een zienswijze laten weten wat zij van de voorgestelde opties vindt.  Het ministerie van Economisch Zaken en Klimaat neemt de beslissing waar het hoogspanningstrace gaat lopen.
Ook inwoners van Molenlanden kunnen, voor 7 juli 2023, laten weten wat zij vinden. Maak hiervan gebruik!

De zienswijzen van de gemeente en die van de inwoners worden meegewogen in de beslissing van het ministerie.

–> gedetailleerde kaart van de mogelijke opties.

–> om te laten weten wat u ervan vindt

–> meer info op de pagina van gemeente Molenlanden

–> info van de rijksoverheid