De zaterdag van… Vandaag kijken we mee in de zaterdag van
Dick de Wit. Zat als PvdA-er in de raad van Liesveld en is nu bestuurslid van Doe mee! Dick heeft een verhaal dat ons 400 jaar terugvoert naar de onthoofding van raadspensionaris Johan van Oldenbarneveld. Ook zijn vrouw Ria is bij het interview aanwezig en geeft extra nuances aan het levensverhaal van Dick.

Paspoort
Leeftijd: 74 jaar, geboren 2-3-1946 in Rotterdam
Bevrijdingskind en babyboomer
Woonplaats: Streefkerk, vanaf 1975
Gezin: bijna 50 jaar getrouwd met Ria, vader van Martijn (45) en Frank (42). Trotse opa van Daan, Simon, Luuk en Rosa

Werk: pensionado en vrijwilliger bij Stichting OBAF,
lid deelnemersraad Pensioenfonds ex Volmac
Vrije tijd: kamperen met de kleinkinderen, fietsen en wandelen

Voordat we het interview startten, had Dick een complete lijst met dingen, die hij wilde bespreken. Dat was nieuw voor me. Nooit eerder had ik iemand aan tafel, die zelf het initiatief nam. Dick: “Ja dan heb ik als sluitstuk nog een verborgen verleden.”

Dat lijkt me leuk om mee te beginnen, vertel….
“Op mijn 52e ben ik in een soort Spoorloos terechtgekomen. Ik bleek een halfbroer in Hawaï te hebben, die mij heeft weten op te sporen. Samen met Ria zijn wij er naartoe geweest. Big Island, Waikiki beach, geen verkeerde plek toch? Via hem ontdekte ik wie mijn natuurlijke vader was. Ik kende hem niet en hij was toen ook al overleden. Johan Anton Derk van Oldenbarneveld genaamd Tullingh was zijn naam. Ik had daar niks mee. Dat dacht ik tenminste. Mijn halfbroer Johan Isaac Hermanus van Oldenbarneveld heeft mij op mijn voornamen gevonden. Die zijn precies hetzelfde als die van mijn vader. Overigens ben ik door mijn stiefvader in 1971 geëcht, zodat ik nu zijn achternaam De Wit draag.

Mijn stamboom begint in 1425 bij Ernst van Oldenbarneveld – schildknape Heer van half Oldenbarneveld. Ik ben ook familie van raadspensionaris Johan van Oldenbarneveld. Hij is in 1619 onthoofd. Om te voorkomen, dat zijn volgelingen van zijn graf een bedevaartsoord zouden maken, heeft prins Maurits zijn overblijfselen gedumpt in de kelder waarop nu het Tweede Kamergebouw staat. Met de verbouwing op het Binnenhof is er een kans om de overblijfselen van Johan op te sporen en te herbegraven. Ronald van Raak van de SP maakt zich hier sterk voor en ik heb mijn DNA aangebonden om de botten van Johan te helpen identificeren. Zelfs Rutte heeft toegezegd hier serieus werk van te maken.

Ik ben als enig kind opgegroeid en had altijd wel de behoefte een broer te hebben. Dus ik ging met hooggespannen verwachtingen naar Hawaii om mijn halfbroer te leren kennen.”

Kwam verwachting uit?
“Zijn moeder werd verliefd op één van onze bevrijders, een Amerikaanse majoor en is na de demobilisatie met hem naar de USA vertrokken. Mijn halfbroer is haar op 19-jarige leeftijd in 1949 achterna gereisd.
Maar had ik nu eindelijk die oudere broer waarmee ik mijn verdere leven kon delen? Dat bleek een mixed bag. Een heel goede verteller, auteur van een autobiografische roman, maar ook een vette Trump aanhanger met dezelfde vulgaire hobbies, heel goed in zenden, maar een slechte luisteraar. In het begin leuk en interessant, maar op den duur een afknapper. Hij was 16 jaar ouder dan ik en is nu overleden. Behalve een hele nieuwe familie in Nederland en Californië, hebben we nog altijd contact met zijn zoon. Ook een bijzondere kerel. Hij is hondenfluisteraar. Een soort Martin Gaus, maar dan in alle staten van Amerika een heel netwerk van hondentrainers die onder zijn commerciële vlag opereren*.
Op bezoek bij familie zie je een land heel anders dan als tourist. En ook aan de binnenkant is Amerika een fascinerend land. Ik had ontmoetingen met hippies tot uiterst rechts. Met een rechercheur homicide, een maritiem bioloog en een stucadoor. Iedereen heeft een enorme drive. Een arbeidsethos van heb ik jou daar. Keihard werken. Alleen moet je niet de pech hebben om ziek te worden, want dan zit je daar diep in de shit. Zou mooi zijn, als dat nog eens te combineren viel met onze verzorgingsstaat.”

Staat het leven in Amerika niet mijlenver af van wie jij bent?
“Ja en nee. Ik ben niet zo snel in één hokje te vangen. Socialisme of kapitalisme hebben beide goede en slechte kanten. Ben altijd lid van een vakbond geweest, maar heb 25 jaar zelfstandig mijn eigen toko gerund.
Amerika, zeker nu met christelijk rechts, is hyper religieus. Zelf ben ik niet gelovig, maar ook niet anti, want Ria is Nederlands Hervormd en onze beide zoons zijn gedoopt. Zo lang gelovigen en niet-gelovigen elkaar maar wederzijds respecteren in hun opvattingen. Overigens heb ik verschil van achtergrond nooit als belemmerend ervaren om met anderen samen te werken.
En vergeet ook niet het eigen belang. Als kind mocht ik een blinde tante begeleiden naar de mis in de katholieke kerk een paar straten verder. Als de priester het teken gaf te knielen trok ik aan haar jurk en deed hetzelfde als zij weer mocht gaan zitten. Bij deze in mijn jeugdige ogen gymnastiekoefening heeft de heilige geest zich niet van mij meester gemaakt. Wat mij wel is bijgebleven, is het dubbeltje dat ik na afloop van tante kreeg als beloning.”

Heeft dat dubbeltje je bij je sociale werk van nu gebracht?
“Voor dat antwoord moet ik teruggaan naar mijn vroege jeugd. Door de naoorlogse woningnood en mijn alleenstaande moeder die de kost moest verdienen, ben ik van 1949-1952 opgegroeid bij mijn grootouders. Een rooier nest kon je je niet voorstellen. Overtuigde socialisten in woord en daad.
Dan was je lid van de Bakkersvakbond, stemde op de PvdA, dronk geen alcohol, kocht je boodschappen bij de Coöp, las je het Vrije Volk, was je aanhanger van het gebroken geweertje, klonk om 8 uur ‘s-ochtends op de radio het strijdlied Ochtendrood, en keek je naar de VARA (en ging de TV op zwart als pater Verhagen de dagsluiting deed).
Dat was de tijd van de verzuilde samenleving. De tijd van wij versus zij. Iedere zuil leefde in de eigen cocon. Niet in staat om bruggen naar andersdenkenden te slaan, of jezelf te verrijken met wat ook andere zuilen aan goeds te bieden hadden. Aan de andere kant bood die extreme focus op het socialistisch ideaal wel de kracht tot maatschappelijke vernieuwing en persoonlijke groei. Zo pasten mijn grootouders geboortebeperking toe (Malthusiaaanse Bond) en ging mijn oma om 06:00 scholen schoonmaken om mijn moeder te kunnen laten doorleren tot onderwijzeres en verpleegster. Welk meisje in die tijd mocht dat?
En je droeg zorg voor de medemens. Opa werkte in de oorlog als bakker en verstopte de hete kadetjes onder zijn borstrok. Na een lange wandeltocht in verduisterd Rotterdam kwam hij dan met brandblaren thuis en werden de kadetjes in de buurt verdeeld.
Nederland is ontzuild, van klassenstrijd naar scheiding tussen hoog opgeleiden en onopgeleiden, woningbezitters versus huurwoningzoekenden, van collectief naar individu. Ook de vier goed opgeleide kinderen van mijn grootouders zijn met de nieuwe tijd meegegaan en deden soms meewarig over het door mijn grootouders krampachtig voortzetten van een zuinige en sobere leefwijze die door vadertje Drees (AOW) al lang niet meer noodzakelijk was.
Te sterke groepsidentiteit en je niet buiten de eigen groep kunnen bewegen vind ik problematisch, maar zelfontwikkeling en hulp aan de medemens heb ik met de paplepel meegekregen. Ik ben dus juist iemand, die anderen niet in hokjes plaatst. Ik zie een mens als een mens. En benader hem ook zo.”

Hoe doe je dat dan?
“Tot mijn 55e ben ik een workaholic geweest. Dat had weinig met sociaal actief zijn te maken. Daarna ging het roer om en ben ik bestuurslid geworden in de lokale PvdA en was tussen 2005 en 2010 raadslid in de gemeente Liesveld. Bij de verkiezingen ben ik er toen uitgewipt door Gemeente Belangen Molenwaard. Je kunt mij dus niet verwijten rancuneus te zijn, want ik doe nu volop mee!”

Dan komt Ria tussenbeide. “Het sociale, dat zat in je. Het geduld, dat Dick heeft met mensen die sociaal zwak staan, vind ik bijzonder.”

Dick: “Ik ben eerder van laag koesteren en hoog trappen dan andersom. Ik ben het financiële oliemannetje in de familie. In mijn werkzame leven heb ik als goed betaalde consultant voor banken en verzekeraars gewerkt, maar ook belangeloos als lid van het PvdA ombudsteam AV. Onder andere vier jaar bewindvoerder geweest van een alleenstaande vader met 2 jonge kinderen. Dat confronteert je met andere kanten van onze samenleving. Ondanks persoonlijke verschillen op alle fronten heb ik toch een persoonlijke band met hem opgebouwd en is het gelukt uit de schulden te komen”.

En nu?
“Sinds 2017 ben ik lid van de deelnemersraad van het pensioenfonds van mijn oude werkgever, waar ik in 2001 afscheid nam. De pensioenbelangen behartigen van 2.500 ex-collega’s en toezien op een belegd vermogen van €100 miljoen.
In 2018 vrijwilliger geworden bij Stichting OBAF**, opgericht door Carla Fenijn (raadslid Doe mee! – red). Mensen helpen met financiële en fiscale problemen.
Doorgaans worden zij door de gemeente naar ons doorverwezen. Operationeel werken we samen met AVRES*** en het sociaal team. Ik ben aanspreekpunt voor de kernen in voormalig Molenawaard.”

Eigenlijk de vraag waar we mee moesten beginnen. Hoe ziet jouw zaterdag eruit?
“Ik heb als pensionado eigenlijk 7 zaterdagen, dus over zaterdag en ook zondag valt weinig specifiek te vertellen. Ik wil nog wel iets kwijt over mijn gezin. Tot mijn 55e heb ik dat (te) weinig aandacht gegeven. Dat heb ik intussen ingehaald en zeker onze kleinkinderen krijgen nu mijn volle aandacht.
Ria en ik passen om de 2 weken op de kleinkinderen en die komen ook regelmatig bij ons logeren.”

Ria: “We kamperen ook elk jaar een week met de kleinkinderen in onze tent. Simpelheid en eenvoud, midden in de natuur, dat is voor ons écht genieten. We vinden het leuk om dat aan de kleinkinderen mee te geven. Zonder animatieteams vliegeren met een zelfgemaakte vlieger en zwemmen in het riviertje langs de camping.”

Dick: “Elk jaar maken we ook een lange fietstocht, zonder accu. Dit jaar was dat het Pieterpad. 550 kilometer van Pieterburen (Groningen) naar de Sint Pietersberg (Maastricht). We logeren dan bij Vrienden op de Fiets****”.

En dan een bruggetje naar de politiek. Hoe kijk je tegen de wereld van Doe mee! aan?
“Vanwege mijn betrokkenheid als bestuurslid vind ik dat een lastige vraag. In elk geval is het gevoel, dat ik bij Doe mee! vanaf het begin had nog steeds hetzelfde. POSITIEF met hoofdletters.
Op lokaal politiek niveau is er altijd wel constructief met elkaar samengewerkt. Het belang van de burgers stond centraal. Maar de langdurige dominantie van christelijke partijen werkte verstarring, vergrijzing, voorgekookte besluitvorming en minder betrokkenheid van de burger in de hand.
Daarom werd het wel tijd voor een doorbraak met een nieuwe verfrissende lokale partij als Doe mee! Molenlanden.
Een partij die muurtjes weghaalt en iedereen mee laat doen. Dat is voor mij heel belangrijk. Behalve goede bedoelingen moet er natuurlijk wel geleverd worden. Dat heeft mijn verwachtingen overtroffen. Niemand kan nu nog het bestaansrecht van Doe mee! betwisten.

Het bijzondere is, dat wij een partij hebben, waar alle stromingen en gezindten in vertegenwoordigd zijn. Verzuiling van de vijftiger jaren ligt ver achter ons. Verkokering is verspilling. Zo hebben ook Carla en ik elkaar gevonden. Een rasechte VVD’er met een bloedrode PvdA-er, mooi hè.

Ik ben tegen vergrijzing en ook geen plucheplakker. Welke jonge frisse penningmeester komt mij opvolgen, voordat ik 80 ben?”

Of we door Dick zijn lijst heen zijn? Ik heb het niet durven vragen. Ik ga daar zo op mijn eigen manier mee om. Ik denk, zonder het zeker te weten, dat we met Dick zijn lijst wel 2 zaterdagen kunnen vullen. 😉

*USA Dogtraining: https://caninetradegroup.com/
Netwerk van hondentrainers opgezet door zoon van mijn halfbroer. Het vak heeft hij geleerd in zijn diensttijd als Amerikaans militair in Duitsland.

**Stichting Obaf: https://stichtingobaf.nl/
Het doel is minderdraagkrachtige inwoners uit Molenlanden en directe omgeving te helpen met hun financiële privé administratie.

***Avres: https://www.avres.nl/
Helpt mensen om hun plek in de maatschappij (weer) te vinden. Door het vinden van passend werk. Of door (tijdelijke) inkomensondersteuning en coaching bij schulden.

****Vrienden op de Fiets: https://www.vriendenopdefiets.nl/nl
Via Vrienden op de Fiets overnachten fietsers en wandelaars op hun tocht bij één van de 6.000 gastvrije mensen door heel Nederland.